مقاله مرتبط: شناخت تفاوت استراتژی بازاریابی و برنامه بازاریابی

مراحل آماده‌ سازی برنامه بازاریابی

1. اهداف شرکت را تعیین کنید:

تعیین اهداف سازمانی به‌وسیله مدیریت ارشد انجام می‌شود و ممکن است مربوط به شما نباشد. با این‌ حال، شما باید از اهداف سازمانی شرکت خود اطلاع داشته باشید تا برنامه نهایی و تصمیمی که می‌گیرید در راستای تحقق آن‌ باشد.

2. تحقیق بازاریابی درونی را انجام دهید. (بررسی شرایط داخلی)

از آنجایی که شرکت‌ها در محیط بازاریابی ایجاد می‌شوند و شروع به کار می‌کنند، اولین گام در تدوین و ایجاد برنامه بازاریابی، تحقیق در آن محیط می‌باشد. به این معنا که شما ابتدا موانع و عوامل رشد داخل شرکت را بررسی کرده و نسبت به رفع موانع و حفظ عوامل رشد اقدام می‌کنید.

بازاریابی درونی هدفمند است و مشتریان علاقه‌مند به محصول را جذب می‌کند. با بازاریابی درونی، شما مشتری را زمانی مورد هدف قرار می‌دهید که برای خرید آماده است. با گسترش روزافزون صنایع خدمات، موضوع بازاریابی خدمات و بررسی کیفیت آن به مسئله مهمی برای سازمان ها تبدیل شده است.

تحقیق ابتدا در خود محیط صورت می‌گیرد و سپس اطلاعات جمع‌آوری شده در محیط بازاریابی محصولات تحلیل می‌شود.

3. تحقیق بازاریابی بیرونی را انجام دهید: (بررسی شرایط خارجی)

به طور کلی فرایندی که مربوط به جمع آوری، تفسیر و تجزیه و تحلیل اطلاعات باشد تحقیقات بازاریابی تلقی می‌شود. برای بیان تحقیق بازاریابی در زمینه

4. تحلیل SWOT را انجام دهید.

وقتی تمام اطلاعات و نظرهای کارشناسی از طریق تحقیقات بازاریابی انجام و گردآوری شد، باید به شیوه‌ای تجزیه و تحلیل و ارائه شوند که به  گرفتن بهترین تصمیمات کمک کنند. این کار را می‌توان از طریق انتخاب اطلاعات کلیدی و تجزیه و تحلیل SWOT انجام داد که در ادامه آن را بررسی خواهیم کرد که این روش شامل بررسی چند بخش از جمله آنالیز نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت‌ها و تهدیدها است.

5. فرضیه‌ سازی کنید.

برنامه بازاریابی مجموعه‌ای از فرضیه‌های روشنی است که به عوامل خارجی و رقابتی مربوط می‌شود. در هر صورت فرضیه و پیش‌بینی هر دو یک نوع حدس هستند ولی می‌توانند شما را در پیشبرد مسیر راهنمایی کنند.

6. اهداف بازاریابی را تعیین و نتایج قابل انتظار را برآورد کنید.

گام بعدی که بعد از فرضیه برداشته می‌شود و کلید تمامی فرایند بازاریابی به‌شمار می‌آید؛ تعیین اهداف بازاریابی. این همان چیزی است که شما قصد دارید به آن دست یابید یعنی اهداف اصلی و بنیادین برنامه که بر اساس حقایق موجود طراحی می‌شوند.

7. استراتژی‌های بازاریابی و برنامه‌های اقدام را ایجاد کنید.

این مرحله شامل روش‌هایی می‌شود که شما را قادر می‌سازد به اهداف بازاری‌تان برسید. به محصولات، قیمت‌گذاری، تبلیغ/ ترویج و توزیع منتهی می‌شود. توزیع نیز شامل کانال‌های بازاریابی، توزیع فیزیکی و یا خدمت به مشتری است که اصل مهمی در برنامه بازاریابی تلقی می‌شود.

این مهم است که اهداف شما باید قابل تعریف و قابل دستیابی باشند و مهم تر از آن باید بر حسب ارزش‌ها و یا سهم بازار تعیین شوند.

8. برنامه‌ها را تعریف کنید.

تعریف برنامه‌ها به آن معناست که مشخص کنیم چه کسی، چه چیز را، چه وقت، کجا و چگونه انجام دهد.

9. بودجه را تعیین کنید.

شما می‌توانید اهداف و استراتژی‌های مختلفی را ارائه دهید اما باید مقرون به‌صرفه باشند. تعیین بودجه انواع مختلفی دارد که بودجه ثابت، نقدی، انعطاف‌پذیر، هزینه‌های سرمایه‌ای و عملیاتی از جمله مهم‌ترین آن‌ها محسوب می‌شود.

10. برنامه را بنویسید.

وقتی تمام این مراحل انجام شد، در موقعیتی هستید که برنامه مکتوب را آماده کنید. البته برنامه مکتوب فقط باید شامل اطلاعات کلیدی باشد که لازم است در ادامه تفهیم شوند.

11. برنامه را تفهیم کنید.

در نظر داشته باشید، اگر برنامه برای کسانی که آن را اجرا خواهند کرد به‌درستی تفهیم نشود، با شکست مواجه خواهید شد.

12. برنامه را بازبینی و به‌روز کنید.

شرایط و موقعیت‌ها تغییر خواهند کرد و برنامه باید به‌طور منظم با در نظر گرفتن موقعیت‌های متغیر، بازنگری شود.

یک برنامه بازاریابی خوب باید شامل چه مواردی باشد؟

یک برنامه بازاریابی مفید یک نقشه راه واضح برای تیم بازاریابی شما ایجاد می‌کند. این یعنی بهترین برنامه بازاریابی برای کسب‌و‌کار شما با توجه به نیازهای تیم و کسب و کار. در اکثر برنامه‌های بازاریابی بخش هایی وجود دارند که چند مورد از موارد زیر را شامل می‌شوند و دانستن آنان برای فردی که قصد نوشتن یک برنامه بازاریابی را دارد مهم است:

• تجزیه و تحلیل واضح بازار هدف
• توضیح محصول یا خدمات
• تحلیل رقابتی
• جزئیات بازاریابی استراتژیک
• اهداف قابل اندازه‌گیری با زمان‌بندی مشخص

تجزیه و تحلیل SWOT

SWOT به اختصار معرف نقاط قوت و ضعف است چون آن‌ها با فرصت‌ها و تهدیدهای ما در بازار مرتبط هستند.

نقاط قوت و ضعف به شرکت و محصولاتش برمی‌گردد درحالی که فرصت‌ها و تهدیدها معمولا عوامل خارجی محسوب می‌شوند. تحلیل SWOT به درک و تحلیل نقاط قوت می‌پردازد که باعث می‌شود شما جهت رشد از آن‌ها بهره بگیرید همچنین نقاط ضعف و تهدید علیه کسب‌و‌کار شما را، شناسایی کرده و بر غلبه کردن آن‌ها به شما کمک می‌کند.

فرصت‌ها را به چنگ آورید و تهدیدها را دفع کنید. این یکی از مهم‌ترین بخش‌های فرآیند برنامه‌ریزی است. تجزیه و تحلیل SWOT سوال‌هایی می‌پرسد که شما را قادر می‌سازد تا تصمیم بگیرید که آیا شرکت واقعا توانایی اتمام برنامه بازاریابی شما را دارد، و محدودیت‌هایش چه خواهد بود.

تعداد SWOT  های جداگانه به دامنه برنامه شما بستگی دارد. ابتدا یک تحلیل را روی شرکت خود و سازمان مربوط به آن انجام دهید. سپس این کار را برای رقبای اصلی، محصولات خود، نواحی جغرافیایی و بخش‌های مختلف بازار که برنامه را پوشش می‌دهند، انجام دهید تا نتیجه را مشاهده کنید.

کلام آخر

داشتن یک برنامه بازاریابی خوب به شما برای رسیدن به جایگاه مناسب و فروش بالا کمک می‌کند. به بیان دیگر به فعالیت‌های بازاریابی سالانه شما جهت می‌دهد در صورتی که فراموش نکنید برنامه خود را به روز نگه دارید.

منابع | کتاب چگونه برنامه بازاریابی بنویسیم نوشته جان‌وست‌وود