از قدیم‌الایام وقتی خریدی انجام میشد، به فروشنده می‌گفتند خدا بهت برکت بده، یعنی به این نتیجه رسیده بودیم که صداقت و شرافت میتواند به درآمد انسان برکت دهد. این اصطلاح در واقع نماد اعتماد مردم بوده است. امروزه جنس این نوع اخلاق در کسب و کار عوض شده و جای خود را به مسئولیت اجتماعی داده است. نقش اخلاق در کسب و کارها یک اولویت ویژه، هم به لحاظ انسانی و هم از دیدگاه عرفی، است؛ اکثر صاحب نظران فارغ از سیاست و مذهبی که دارند، مهم ترین نیاز جامعه را اخلاق میدانند.
بعضی از جامعه شناسان هندی اعتقاد دارند ایدۀ مسئولیت اجتماعی کسب و کار را ماهاتما گاندی برای اولین بار مطرح کرده است. گاندی در اصول امانت داری بیان میکند منابع و سرمایه ای که شرکت ها برای تولید کالاها و خدمات استفاده میکنند، نباید برای به حداکثر رساندن سود ارگان‌ها باشد، بلکه باید برای منافع بیشتر جامعه استفاده شود.
البته بسیاری از پژوهشگران بر این باورند که خاستگاه مسئولیت اجتماعی در کشورهای صنعتی غربی بوده است و برای این دیدگاه دلایلی چون، حضور نظارت عمومی بر روند شتابان فعالیت شرکت های تولیدی و خدماتی عنوان کردند.
مسئولیت اجتماعی Corporate Social Responsibility (که به اختصار آن را CSR می‌نامند) به مجموعه وظایفی که شرکت‌ها بایستی در جهت حفظ، مراقبت و کمک به جامعه‌ای که در آن فعالیت میکند، انجام دهد گفته میشود. شایان ذکر است که مسئولیت اجتماعی در زیرمجموعه «اخلاق کسب و کار» قرار میگیرد.
در مسئولیت اجتماعی، فرد یا سازمان، متعهد به مشارکت در امور اجتماعی در سطح وسیع جامعه خواهد. در مسئولیت اجتماعی فرد به عنوان عضوی از جامعه،، فعالانه مشارکت میکند و نسبت به معضلات اجتماعی، فرهنگی، محیط‌زیستی و… بی تفاوت نبوده و در تغییرات و بهبود شرایط می تواند سهیم باشد.
هر شرکت یا آژانس دیجیتال مارکتینگ، قبل از اینکه در سطح سازمانی خود نقش داشته باشد، به عنوان فردی از جامعه موظف است که در مقابل بی تفاوتی بایستد. هر گاه بحرانی در جامعه به وجود می آید. باید برای دوری از آن شر تلاش کرد.
CSR به همان اندازه که در ساختن جامعه ای بهتر نقش دارد، در موفقیت برند کارفرمایی شرکت‌ها و تقویت ارتباطات نیز اثر دارد. باید توجه داشت که فقط خریداران نهایی کالا و دریافت کننده خدمات نیستند که مشمول سود و ضرر میوشند بلکه آینده بسیاری از افراد به فعالیت کسب و کارها وابسته به مسئولیت اجتماعی است. همۀ افراد جامعه در مقابل جامعه و محیط زیست مسئول هستند.
به قول عمر خیام: هشدار که سرمایه سودای جهان عمرست چنان کش گذران گذرد
شاید بتوان کسب و کاری که در برابر هم نوعان خود احساس مسئولیت نکند از انسانیت به دور است. با توجه به هدف مسئولیت اجتماعی، هدف تمام کسب و کارها صرفاً رسیدن به حداکثر سود نیست، بلکه خدمت و محافظت از منافع سایر اعضای جامعه هم مهم است. در این شرایط شاید کیفیت کاروکسب ها بهتر از کمیت باشد کیفیت یعنی مشارکت در مسئولیت اجتماعی و کمیت یعنی هزینه و پول زیاد.
مسئولیت اجتماعی یعنی مشارکت فعالانه فردی یا سازمانی در موضوعات مهم جامعه بوده و اینکه نسبت به مسائل و مشکلات بی تفاوت نباشیم و در بهبود شرایط سهیم باشیم.
شرکت و سازمان ها باید در حکم شهروندان خوب یک جامعه باشند هرگاه بین انسان ها مشارکت ایجاد شود به موضوع ضروری تبدیل بشه، تحول در جامعه شکل میگیرد.
امروزه بحث زباله‌ها ، به یک معضل جهانی تبدیل شده است. برای مردم، مشتری ها و دولت خیلی مهم است که مدیریت پسماند در شرکت شما به محیط زیست آسیبی وارد میکند یا نه.
توجه به مواردی مثل برابری جنسیتی در حقوق کارکنان، حال خوب کارکنان در محل کار و… یکی از مسئولیت‌های اجتماعی هر بنگاه اقتصادی است.
بخشی از درآمد کار و کسبت را به فعالیت های خیر خواهانه اختصاص بدهید.
متاستفانه کار و کسب در خیلی از شرکت‌های ایرانی رعایت نمیشود. اما رعایت نکاتی مثل کاهش مصرف انرژی، کم کردن مصرف کاغذ و … باعث اعتبار شرکت و تبلیغ برند شما میشود.
این شرکت ، بسته های زعفرانی را از یک تولیدی خیریه زعفران خریداری میکند و به عنوان هدیه به کارکنانش میدهد.
این شرکت، بنیاد خیریه سرو با هدف خدمت به سلامت کودکان را تاسیس کرد.
این شرکت از کودکان آسیب دیده در تصادفات جاده‌ای در زمینه‌های تحصیلی و معیشتیی و.. حمایت میکند. همچنین با ایجاد کمپین خبری( شبدر امید ) به افزایش آگاهی در مورد عواقب بی احتیاطی کمک کرده است.
هر بسته‌ی آب معدنی دارای یک رنگ به خصوص است و سود فروش هر کدوم از اون‌ها صرف فعالیت خیرخواهانه خاصی میشود.
مسئولیت اجتماعی یک مفهوم گسترده است که به تعهدات و وظایفی اشاره دارد که یک شخص یا یک سازمان در قبال جامعه و جوامعی که در آن فعالیت میکنند، دارند. مسئولیت اجتماعی شامل عملکرد هایی است که بهبود زندگی کل جامعه را هدف میگیرد و به صورت مستقیم و غیرمستقیم تأثیری بر فرد و جامعه دارد. در زیر به برخی از جنبه‌های مختلف مسئولیت اجتماعی می‌پردازیم.
یکی از جنبه‌های مهم مسئولیت اجتماعی، حفظ حقوق انسانی است. این شامل تضمین حقوق اساسی مانند حق زندگی، حق بهداشت، حق تحصیل و حقوق بشری عمومی است. این وظیفه بر عهده دولت‌ها، سازمان‌های غیردولتی و همه اعضای جامعه است.
همچنین، محافظت از محیط زیست نیز به عنوان یک جنبه اساسی مسئولیت اجتماعی مطرح است. حفظ منابع طبیعی، کاهش آلودگی و محافظت از تنوع زیستی، اقداماتی هستند که در این راستا انجام می‌شوند.
اسناد و اعلامیه‌های بین‌المللی نیز به جهت تقویت مسئولیت اجتماعی از دولت‌ها و سازمان‌ها خواستار عملکردی مناسب و پاسخگویانه هستند. اولویت ها می‌توانند شامل بهبود شرایط زندگی، ایجاد فرصت‌های برابر برای همه افراد، مبارزه با فقر، ترک تبعیض‌های نژادی و جنسیتی و ترویج دموکراسی و عدالت اجتماعی باشند.
در نهایت، افراد نیز مسئولیت خود را در قبال جامعه حس میکنند. آنها به عنوان قسمتی از جامعه، می‌توانند با ارتقای آگاهی‌های اجتماعی، مشارکت در انجام وظایف اجتماعی و انجام عملیات کمک به بیماران، نیازمندان و جوانان در زمینه‌های اقتصادی، آموزشی و اجتماعی، به ایجاد جوامع بهتر کمک کنند.
به طور خلاصه، مسئولیت اجتماعی متعهدترین اعضای جامعه را در بر میگیرد که در راستای بهبود زندگی اجتماعی فعالیت میکنند. همه ما می‌توانیم با دستاوردهای کوچک و بزرگ، نقش خود را در راه ایجاد جوامع پویا، پایدار و عادلانه ایفا کنیم.
